disfrazámosnos dos sesenta/setenta e así de curta supón a primeira incursión noturna. despois estivo ben que nos asustaran coa seguridade e que nos mirasemos rodeadas por un segundo de xente que era tan de fóra coma nós. aínda que case coa seguridade de que eu son a que está aquí pola maior das casualidades, botando a vista atrás. comeza a facer frío e os adornos de nadal están por todas partes
boto de menos falar en galego e aos pequenos. aínda non me deu tempo a decatarme de que estou aquí, e non en calquera outro lado

pretenden dar leccións de democracia, e isto é o que sucede dentro das súas fronteiras

aterrando

aprendo cousas. aprendo, por exemplo, que en méxico viven uns doce millóns de indíxenas. e existen máis de doce linguas vivas que non son o español. que nos últimos cen anos, a cidade afundiu máis de dez metros. de feito, na catedral pódese mirar o chan incriblemente inclinado. que o zócalo é unha praza bestial. que hai si, que hai mexicanos guapos. e bastantes modernos., en condesa e roma. que hai terremotos aquí. dos que dan medo. que existen buses e vagóns de metro só pra mulleres. que non hai brecha de xénero no acceso educativo -apenas- a barreira está toda concentrada especialmente no acceso ao traballo e noutros eidos. que vai a haber dous galegos na feira do libro de guadalajara, e probablemente perda o ver a chavela e a pamuk, un dos grandes descubrimentos dos últimos meses. que o traballo promete ser duro e a cidade un caos, un caos exquisito, que dixo h, ao que coñecemos procurando un lugar no que vivir

que pode que me perda a chavela e a pamuk

que os primeiros libros que me apareceron nun posto a rúa foron o rivas e perec

que rematei o dz e fascinoume

que adoro esta cidade e aínda acabamos de coñecernos

(e que sinto non poñer imaxes, mais aínda non tomei ningunha)

e cheguei a cidademonstro

saímos do aeroporto e entre nós e o coche que nos viñera a buscar había un río de uniformes verdes que non nos deixaba pasar. mesto, mesto como só o pode ser un uniforme verde de seguridade privada. despois amenceu e o paseo da reforma pareceu enorme e cálido, cheo de ceo, que foi certo o que dixo b, que se miraba ceo por todas partes. e despois palabras amables de benvida e ter unha mesa e un computador e sair cansísima por baixo das árbores do bosque de chapultepec e que non fixese falta a chaqueta e facer un mapa mental do barrio e decatarnos que xa está, que xa está. estamos aquí

(e quedaron atrás as interminables horas no avión, a paisaxe xélida do canadá, a cola inmensa de inmigración pra entrar no país. o grupo de heavy finlandés. deu igual ir a saltos entre o tráfico, a xungla, a contaminación, os comentarios ao noso paso. cinco libros e unha cámara de fotos que aínda non me atrevo a sacar á rúa. só preciso da cidade. e de tempo)

última hora

metinme na cama de meus pais cando xa o padre casares ía rematando. era o segundo luns consecutivo. e non o fixera antes dende había tanto tempo que non fun quen de lembralo. debía de ser moi pequena. a semana anterior fora alí, aqueixada dunha dor no peito que non me deixaba durmir nin pensar nin case respirar. onte, había algo na miña cabeza que me producía ese mesmo efecto. despois subín ao meu cuarto e abrín o libro que levaba tantísimo tempo a buscar. dz. e debe de ser certo que as cousas aparecen cando deixas de andar na súa procura. nin coruña, nin compostela, nin pontevedra. no andel máis baixo da única librería que hai aquí, apareceu, mentres escollía un volume para m, que ten saudades de ler en galego
como non podía ser doutro xeito, as vésperas da viaxe saldáranse cunha sorpresa desagradable. porque cada vez que vou marchar pasa algo. e desta pasou que perdín toda a miña memoria dixital. e o que sentín foi perder a miña propia memoria. a da cabeza. asumido que preocuparse e laiarse non vale de moito, tento deixar a tristura ao tempo que deixo quilómetros atrás. a tristura son os pequenos, que non poden entender que marcho por moito tempo. os seus ollos grandes coma mundos. a tristura é sacar unha por unha as fotos que colgan das paredes. os beixos aínda quentiños na cara. pecho unha fietra, abro outra. outro aire. outra paisaxe. unha memoria nova, baleira. que encher e traervos, de aquí nun ano

venres 13

de todas as saias e camisas de cores, e dos panos e as flores que nos adornaban o pelo, ninguén podía pensar no momento triste. botei a vista atrás e pensei se valía a pena. o ser humano é cobarde por natureza. máis tamén é curioso por natureza. pensei, si, no último ano, con todas as súas grandezas e as súas miserias. todas as veces que inchara os pulmóns pra rir. dos enfados monumentais, deses de segundo e medio de duración
pregunteime por que nos empeñamos tanto en falar das grandes viaxes, das experiencias da xente de mundo, cando o maior logro que acadaremos na nosa vida -ese que nos deberan escribir na esquela- é precisamente o sobrevivirlle ao día a día, seguir tendo a capacidade de facer que o coñecido siga sendo distinto co paso do tempo
e pensei, como penso cada vez que ando entre maletas e pasaxes, nos amigos. nos que seguen aí a pesar de todo
pensarnos coma un puzle, díxenme. un puzle de artesán, como explica perec, no que ningunha peza se asemella a outra, no que o debuxo imaxinario está por construir. no que o que nos une é que encaixamos, e que por vontade propia nos mantemos así, unidos, como por unha cordiña invisible, que diría a poeta
un puzle no que cada peza é insustituible

ter medo é natural. de feito, nin sequera son tan valiente como me quero facer crer a min mesma. mais o medo, por primeira vez en todo este tempo, non está na ida, senón na volta. en todas as posibles voltas, en a onde me levará todo isto. e pra iso, queda aínda tanto que camiñar


(imaxe roubada de aquí)

ás veces só é preciso saber dúas cousas. a primeira, que o enemigo dun mesmo está nun mesmo. a segunda, que non pasa nada se se fracasa

o libro negro

e entón remato o libro negro. e no final do libro negro, galip escribe "porque nada pode ser tan sorprendente como a vida. agás a escritura. si, por suposto, agás a escritura, o único consolo". e penso que ten razón
e porque o certo é que pouco importaba o final da novela. o realmente importante era a novela en si. cada páxina. cada asombrosa páxina. percorrer co dedo as rúas de estambul e querer estar alí. estambul, unha cidade máis para o mapa que levo gardado na miña cabeza. soa michael nyman e lembro o día que o escoitei tocar ás miñas costas, sentada no chan, apoiada contra unha parede fría coma o inferno. canto soñei con aquela música. como de baleira quedou a cabeza, que non había nada máis
remato o libro negro e miro a pila de libros que agardan enriba da mesa. o malo de viaxar é que non podes levar todo o que queres contigo. moitos dos libros que soñan con que os abra van ter que agardar alomenos un ano. pode que tamén as persoas. e xa non sei se un ano é moito tempo. ou non